تشخیص بیماری های ستون فقرات
شرح حال بیمار
شرح حال و معاینه دقیق معمولا میتواند علل خوش خیم و بدخیم کمر درد را از یکدیگر جدا کندو در اولین ویزیت پزشک از بیمار خود اطلاعاتی در مورد شروع، محل و شدت درد، علائم همراه درد، عوامل تشدید کننده، تخفیف دهنده درد و سابقه بیماری های قبلی را کسیب می کند. روش های تشخیص مثل عکس رادیولوژی، سی تی اسکن، ام آر آی و … به تشخیص صحیح پزشک کمک میکند
معاینه فیزیکی توسط پزشک
پزشک بعد از گرفتن شرح حال ، بیمار را معینه میکند. یکی از علل شایع درد ستون فقرات، بیرون زدگی دیسک است.درد دیسک کمر با سرفه و عطسه بیشتر میشود. از نشانه های بیرون زدگی دیسک کمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امتداد درد به سمت یک پا و در برخی موارد به سمت هر دوپا
- درد سیاتیک و مور مور شدن انگشتان پا
- در موارد شدیدت بی حسی اندام تحتانی و بی اختیاری ادرار
ممکن است پزشک از شما بخواهد روی پنجه ئ پاشنه پا راه بروید تا قدرت عضلات پا را بسنجد. با چکش معاینه رفلکس عصبی زانو ها را بررسی می کند که ممکن است در مبتلایان به بیرون زدگی دسک کمر این رفلکس از بین رفته باشد.
بیماران مبتلا به دیسک گردن که غیر از درد، احساس بی حسی یا خواب رفتگی و مور مور شدن دست را دارند باید سریع شروع به درمان شوند. برخی بیماران احساس كاهش قدرت دستها , بازوها و یا شانه ها را دارند که البته برخی از این علایم فقط در معاینه دیده می شود . بعضی بیمار ان در ابتدا ممکن است دردی در گردن احساس نکنند و فقط متوجه اختلال در حركات ظریف دست ها مثلا در هنگام نوشتن شوند.
رادیوگرافی ساده (X-ray)
رادیوگرافی ساده از مهمترین ابزار تشخیص بیماری های ستون مهره می باشد. در بسیاری از موارد پزشک بعد از گرفتن شرح حال بیمار و معاینه وی درخواست تهیه رادیوگرافی می کند. رادیوگرافی ساده توسط اشعه X انجام میشود و می تواند شکستگی ها و اختلالات مهره ها را نشان دهد. با این روش نمی توان به دقت عضلات ورباط ها را مشاهده کرد و همچنین دراین روش بیرونزدگی دیسک به صورت مستقیم قابل بررسی نیست
ام آر آی
در این روش ساختارهای حاصل از میدان مغناطیسی دستگاه ام آر آی، توسط کامپیوتر پردازش می گردد. این روش برای بررسی تمام بافت ها خصوصا بافت های غیراستخوانی مناسب است ولی معمولا در اوایل شروع کمردرد کاربرد ندارد.
سی-تی اسکن
مشابه رادیوگرافی ساده در این روش نیز بررسی توسط اشعه X صورت می گیرد ولی بازسازی کامپیوتری تخصصی تر و سریع ترانجام می شود و استخوان ها را با دقت بیشتری نشان می دهد. همچنین در تشخیص بیرونزدگی دیسک، تنگی کانال نخاع و سایر اختلالات ستون مهرهها نیز کمک کننده است.
اسکن هسته ای
روش جدید و دقیقی است که برای تشخیص عفونت ها، تومورها، متاستازها و خصوصا شکستگیهای بسیار ریز استخوان کاربرد دارد. در این روش مقدار اندکی ماده رادیواکتیو به بیمار تزریق می گردد ، در استخوان ها و بافت های دچار اختلال غلظت این ماده افزایش می یابد. به کمک دوربین های خاصی تفاوت غلظت بافت های مختلف سنجنده می شود و تصاویر مزبور توسط کامپیوتر پردازش می شود.
سونوگرافی
در این روش از صدای با فرکانس بالا برای ثبت تصاویر اعضای داخل بدن استفاده می شود. با این روش می توان آسیب رباط ها، عضلات و تاندون ها را در اطراف ستون فقرات بررسی کرد. دقت این روش به شخص انجام دهنده بستگی دارد.
نوار عصب و عضله
این روش شامل دو نوع اطلاعات حاصل از بررسی هدایت عصبی و بررسی فعالیت الکتریکی عضلات می شود. تست بسیار دقیقی است که حدود 45 دقیقه طول می کشد و با آن می توان درگیری اعصاب و عضلات را تشخیص داد.همچنین در تشخیص آسیب عصب سیاتیک و فشار بر ریشه های نخاع نیز کاربرد زیادی دارد. وقت گیر بودن و این که نتیجه آن به دقت و مهارت شخص انجام دهنده بستگی دارد از معایب این روش هستند و در صورتی که تست بصورت دقیق انجام نشود، باید دوباره انجام شود.
آزمایشات پاراکلینیکی
گاهی کمردرد ناشی از مشکلات دیگری که ارتباطی به ستون فقرات ندارند مانند سنگ کلیه، عفونت، آرتریت روماتوئید و غیره است. پزشک برای افتراق این عوامل نیاز به یک سری آزمایشات دارد.. مثلا آزمایشی به اسم ESR وجود دارد که یکی از روشهای رایج تشخیص عفونت و التهاب میباشد.